Friday 18 November 2016

Mofimu




Mofimu ni ege  tabi fonran ti o kere julo ti  o ni itumo ati ise ti o n se ninu ede girama
Ti a ba for mofimu si we we ko le  ni itumo.
Orisi mofiimu
1. Mofiimu ipile/adaduro
2. Mofiimu afarahe

ORO AYALO




Oro ayalo ni oro ti a mu lati inu ede miiran wo inu ede kan lona ti bi a ti nko ati bi a ti npe yoo fi se regi pelu ede ti a ti fe loo.
 Lara awon ede ti Yoruba ti ya oro lo ni ede Geesi, Hausa, Larubawa, Faranse ati bee bee lo

ORISI ORO AYALO

AWON OBA TI WON TI JE NI ILE IFE





 ODUDUWA
 OSANGANGAN OBAMAKIN
 OGUN
 OBALUFONO GBOGBODIRIN
 OBALUFON ALAYEMORE
 ORANMIYAN
 AYETISE
 LAJAMISAN
 LAJODOOGUN

AWON OLOWU TI OWU( past and present Owu Kings)





Oba Pawu 1855-1867
Oba Adefowote 1867-1872
Oba Aderinmoye 1873-1890
Oba Adepegba 1893-1905
Oba Owokokade 1906-1918
Oba Dosunmu 1918-1924
Oba Adesina 1924-1936

AWON OBA ILU OYO




Ajaka 
Sango 
Ajaja 
Aganju
Kori
Oluaso
Onigbogi-.
Ofiran     -oun ni o ko ilu Shaki

Friday 4 November 2016

SAGAMU



                                                    
Sagamu je ilu nla ni ipinle Ogun. O si je Olu ilu fun ibile Sagamu. Ilu yi wa ni itosi odo ibu. Ilu yi ni opolopo okuta ti won fin se simenti (limestone), eyi ti won nlo ni opolopo ile ise. Ilu Sagamu ni ibi ti won nko obi(kolanut) to poju lo ni orile ede Naijiria. Ilu yi wa laarin ilu eko ati ilu Ibadan. Ni be ni ile ekose isegun

ABEOKUTA



                                                      
Abeokuta ni ilu ti o tobi julo ni ipinle Ogun. Ilu yi fidikale si apa ila oorun odo Ogun. Lara awon oun ti a le ri ra loja won ni epo pupa, igi gedu, roba, isu, iresi, agbado, owu, ori ati bee be lo. Idi ti won fi n pe e ni Abeokuta ni wi pe abe ori oke Olumo ni ilu naa wa.
Oju ona reluwe wa, ti o lo lati Eko si Abeokuta, o si je kilomita merindinlogorin(77). Won se oju ona reluwe yi ni 1899. Awon ona miiran ti o tun wo Abeokuta ni Ibadan, Ilaro, Sagamu, Iseyin ati Ketou.
    Sodeke ni o te ilu Abeokuta do ni 1825. Gege bi ibi aabo lowo awon olowo eru lati Dahomey ati Ibadan. Awon ara Egba ni won koko tedo si Abeokuta.

AWON OBA TO TI JE NI EKO (KINGS OF LAGOS)



                                         


Ado (1630-1669)
Gabaro (1669-1704)
Akinsemoyin(1704-1749)
Eletu kekere(1749
Ologun kutere(1749-1775)
Adele Ajosun (1775-1780)
Eshilogun (1821-1829)